Uzbekistan language and culture https://aphil.tsuull.uz/index.php/language-and-culture <p><span style="vertical-align: inherit;"><strong><span style="vertical-align: inherit;">«Узбекистан: язык и культура. </span></strong><span style="vertical-align: inherit;"><strong>Серия «Вопросы прикладной филологии»</strong> является приложением научного журнала <strong>«Узбекистан: язык и культура»</strong> в списке научных изданий ВАК, в том числе профессора-преподаватели, докторанты, стажеры-исследователи, независимые исследователи, магистранты изучают прикладную лингвистику, прикладное литературоведение, узбекский язык, изучаемые исследованиями, связанными с производителями областей, как государственный язык и преподавание иностранного языка, издательская деятельность. </span></span><br /><span style="vertical-align: inherit;"><span style="vertical-align: inherit;">Приложение к журналу выходит два раза в год. </span></span><br /><span style="vertical-align: inherit;"><span style="vertical-align: inherit;">Принимаются статьи, написанные на узбекском, русском, английском, а также других тюркских языках. </span></span><br /><span style="vertical-align: inherit;"><span style="vertical-align: inherit;">Журнал также содержит рецензии на книги, обзоры литературы, отчеты с конференций и результаты и исследования проектов.</span></span><br /><span style="vertical-align: inherit;"><span style="vertical-align: inherit;">Мнение авторов может сравниться с точкой зрения редакции. </span></span><br /><span style="vertical-align: inherit;"><span style="vertical-align: inherit;">«Узбекистан: язык и культура. </span><span style="vertical-align: inherit;">Серия «Проблемы прикладной филологии» организации размещения в 2023 году. </span></span><br /><span style="vertical-align: inherit;"><span style="vertical-align: inherit;">Ташкентский государственный университет узбекского языка и литературы имени Алишера Навои. </span><span style="vertical-align: inherit;">Улица Юсуф Хос Хаджиб, 103, Яккасарайский район, Ташкент, Узбекистан.</span></span></p> en-US kadirova.golden@yandex.ru (Khurshida Batirovna) kadirova.golden@yandex.ru (Khurshida) Thu, 12 Jun 2025 00:00:00 +0500 OJS 3.3.0.13 http://blogs.law.harvard.edu/tech/rss 60 “GÖZƏLLİK” KOMPONENTLƏRİ İLƏ PAREMİOLOJİ BİRLİKLƏRİN İKS-FEMİK SEMANTIKASI https://aphil.tsuull.uz/index.php/language-and-culture/article/view/131 <p>Bu araşdırmada “gözəllik” və “gözəllik” komponenti ilə bağlı paremioloji vahidlər problemi nəzərdən keçirilir və bəzi nümunələr təhlilə cəlb edilir. Dünyanın qavranılması və dərk edilməsi fərqlidir və bu, praqmatik mühitdə leksik vahidlərin semantikasının fərqliliyində özünü göstərir. Türk xalqlarının şifahi yaradıcılığında gözəllik nümunələri kifayət qədərdir. Şübhəsiz ki, bu, qədim əcdadlarımızın fikir sahəsinin zənginliyindən, mənəviyyatından, ruhundan, bədii zövqündən, poetik təfəkkürünün dərinliyindən xəbər verir. Ona görə də tədqiq olunan məsələnin tədqiqi böyük əhəmiyyət kəsb edir ki, bu da bu problemin aktuallığını göstərir. Məqalədə mənası tam aydın olmayan, konkret izaha ehtiyacı olan bəzi atalar sözlərinə də münasibət bildirilmişdir.</p> Хуршида Кадирова, Xankishi Məmmədov Copyright (c) 2025 Uzbekistan language and culture https://aphil.tsuull.uz/index.php/language-and-culture/article/view/131 Tue, 17 Jun 2025 00:00:00 +0500 TURKIY VA TURK XALQ MAQOLLARINING LINGVISTIK TADQIQI https://aphil.tsuull.uz/index.php/language-and-culture/article/view/132 <p>Tilning paremiologik fondi xalq tomonidan dunyoni bilishning ogʻzaki tajribasini ifodalaydi. Uni lingvistik tadqiq etish jarayonida milliymental xususiyati, grammatik va sintaktik tafovut va umumiyliklari namoyon bo‘ladi. Maqolada turkiy va turk maqollarining ayro xususiyatlari, o‘rganilish yondashuvlari tahlilga tortilgan. Maqola tahliliy, tavsifiy, tasnifiy metod asosida amalga oshirilgan. Maqollarning lingvistik tadqiqiga oid manbalar o‘rganilib, tadqiqot natijasida turkiy maqollar tilshunoslikda qiyosiy-chog‘ishtirma aspektda, turk maqollari leksik, semantik, grammatik, sintaktik yondashuv asosida tadqiq etilishi xulosa qilingan.</p> Хуршида Кадирова, Odina Uralova Copyright (c) 2025 Uzbekistan language and culture https://aphil.tsuull.uz/index.php/language-and-culture/article/view/132 Tue, 17 Jun 2025 00:00:00 +0500 КОРНЕВАЯ МОРФЕМА В РУССКОМ И БАШКИРСКОМ ЯЗЫКАХ https://aphil.tsuull.uz/index.php/language-and-culture/article/view/130 <p>В статье в сопоставительном плане рассматриваются структурные признаки и семантические свойства корневой морфемы в русском и башкирском языках.</p> Зульфия Ишкильдина, Луиза Самситова Copyright (c) 2025 Uzbekistan language and culture https://aphil.tsuull.uz/index.php/language-and-culture/article/view/130 Tue, 17 Jun 2025 00:00:00 +0500 OʻZBEK VA QORAQALPOQ TILLARIDAGI PAREMIYALARNING LINGVOKULTUROLOGIK ASPEKTI https://aphil.tsuull.uz/index.php/language-and-culture/article/view/133 <p>Tilning paremiologik fondi avloddan-avlodga oʻtib kelayotgan ma’naviy meros sanaladi. U oʻzida ma’lum bir xalq tomonidan dunyoni bilishning ogʻzaki tajribasini ifodalaydi. Tilshunoslar paremiologiyani majoziy ma’noda xalq hayoti ensiklopediyasi deyishlari bejiz emas. Paremiyalar tilning maxsus birliklari va belgilari, insoniy muloqotning muhim elementlaridir. Bu belgilar aniq ma’lumotlarni yetkazish, odatiy hayot va ruhiy vaziyatlarni, u yoki bu obyektlar orasidagi munosabatni bildiradi va har bir tilda oʻziga xos tarzda namoyon boʻladi. Tillarning milliy-mental xususiyati esa paremiyalarning oʻziga xos lingvokulturologik qirralarni namoyon qiladi. Maqolada qardosh boʻlgan oʻzbek va qoraqalpoq tillarining umumiy va xususiy jihatlari, milliy madaniy aspektlari tahlilga tortilgan.</p> Nargiza Aytniyazova Copyright (c) 2025 Uzbekistan language and culture https://aphil.tsuull.uz/index.php/language-and-culture/article/view/133 Tue, 17 Jun 2025 00:00:00 +0500 IJTIMOIY TARMOQLARDAGI KONFLIKTLI YOZISHMALARDA YOSH XUSUSIYATINI IFODALOVCHI LINGVISTIK VA PARALINGVISTIK BIRLIKLAR https://aphil.tsuull.uz/index.php/language-and-culture/article/view/138 <p>Insoniyat yaralgandan buyon shaxslar orasida o‘zaro ziddiyatlar mavjud bo‘lgan. Konfilikt nafaqat insonlar o‘rtasida, balki hayvonlar, parrandalar, hasharotlar, hattoki o‘simliklar o‘rtasida ham kuzatiladi. Konfliktlarni o‘rganuvchi soha konfliktologiya deb ataladi. Konfliktli muloqotlar o‘zaro kelishilishi kerak bo‘lgan masalaga yechim topishi yoki muammoni yanada murakkablashtirishi mumkin. Ijtimoiy tarmoqlardagi konfliktli yozishmalarda shaxslarning yosh xususiyatini aniqlash nisbiy hisoblanadi. Sababi so‘zlardan foydalanish insonlarning shaxsiy xarakteri yoki individual pozitsiyasi, ruhiy holatidan, ichki ziddiyatidan kelib chiqib o‘zgarishi ham mumkin. Ijtimoiy tarmoq yozishmalaridagi til birliklari kishilarning hududiy mansubligini, yosh xususiyatini, jinsini, kasbiy mansubligini, ijtimoiy holatini, dunyoqarashini hamda psixologik holatini ko‘rsatib turuvchi vosita sanaladi. O‘zbek tilshunosligida ijtimoiy tarmoq yozishmalari lingvistik ekspertizasi qisman amalga oshirilgan bo‘lsa-da, shaxs ruhiy holati va shaxslarning yosh xususiyatiga bog‘liq holatda tahlil qilinmagan. Bu maqolamizda aynan shu jihatlarga e’tibor qaratiladi.</p> Lobar Rahimqulova Copyright (c) 2025 Uzbekistan language and culture https://aphil.tsuull.uz/index.php/language-and-culture/article/view/138 Tue, 24 Jun 2025 00:00:00 +0500 BOLALARDA GENDER IDENTIFIKATSIYASINING LISONIY JIHATDAN XOSLANISHI https://aphil.tsuull.uz/index.php/language-and-culture/article/view/137 <p>Maqolada shaxsning tili, jamiyatda gender mansubligi, ijtimoiylashuvi, bolaning turli xil kommunikativ vaziyatlarda nutqiy xatti-harakati, katta yoshdagi insonlar va tengdoshlari bilan munosabati, shuningdek turli muloqot vaziyatlarida bolalar nutqining kommunikativ va gender xususiyatlari haqida gap boradi. Jamiyatda katta yoshlilar bolalar bilan gaplashganda ma’lum genderga xos ifodalardan foydalanishadi va bu bolalarning gender stereotiplarini o‘zlashtirishiga va o‘z ijtimoiy jinsiga mos xatti-harakatlarni namoyish qilishiga olib kelishi taqdid qilinadi.</p> Gulbahor Iskandarova, Yekaterina Shirinova Copyright (c) 2025 Uzbekistan language and culture https://aphil.tsuull.uz/index.php/language-and-culture/article/view/137 Tue, 24 Jun 2025 00:00:00 +0500 BADIIYLIK MODUSI – SHE’RIYATDAGI MODIFIKATSION USUL https://aphil.tsuull.uz/index.php/language-and-culture/article/view/129 <p>Hozirgi adabiy jarayon, ijtimoiy voqelik, inson tafakkurning doimiy o‘zgarib borishi, qolaversa, ijodkor shoirlarning badiiy-estetik izlanishlari natijasida xilma xil ifoda shakllari yuzaga chiqmoqda. So’nggi yillar she’riyatda “falsafiy she’riyat”, “fikriy she’riyat”, “meditativ lirika”, “emotsional-intellektual lirika”, “ijroviy lirika”, “personajli lirika” singari ifodalar keng qo’llanmoqda. Bu kabi istilohlar adabiy-ilmiy muomalada faollashmoqda. Ushbu ifodalarning yuzaga kelishini adabiy jarayonning о‘zi taqozo qilmoqda. Shuningdek, adabiy asarni badiiylik tamoyillari va moduslari nuqtayi nazari bilan tahlil qilish, ijodkor ijodiy niyatini hamda asarning mazmun-mohiyatini tushunishda muhim ahamiyat kasb etadi. Mazkur maqolada xususan, “personajli lirika” namunalarini tahlil qilish orqali badiiylik modusi nazariyasi qisman ochib berilgan.</p> Umida Abdullayeva Copyright (c) 2025 Uzbekistan language and culture https://aphil.tsuull.uz/index.php/language-and-culture/article/view/129 Tue, 17 Jun 2025 00:00:00 +0500 XALQ DOSTONLARIDA TURKIY OBRAZ TASVIRI https://aphil.tsuull.uz/index.php/language-and-culture/article/view/127 <p>Xalq og‘zaki ijodi namunalarida alp qahramonlar yo‘li hamda hayot tarzi yosh avlodga ibrat maktabi bo‘lib xizmat qiladi. Ularning dostonlarda er yoki eran deb nomlanishi esa turkiy shiddat va jasoratni to‘la aks ettirish uchun xizmat qiladiki, xalq nomunosib kimsalarni bunday nomlar bilan e’tirof etmaydi. Mazkur maqolada mana shu masalalarga e’tibor qaratilib, alp erlarning xos maslagi tahlilga tortilgan.</p> Nasiba Jo‘raqulova Copyright (c) 2025 Uzbekistan language and culture https://aphil.tsuull.uz/index.php/language-and-culture/article/view/127 Fri, 13 Jun 2025 00:00:00 +0500 DINIY TUSHUNCHALARNI IFODALOVCHI LEKSIK BIRLIKLARNING POETIK IMKONIYATLARI (Xayriddin Sulton asarlari misolida) https://aphil.tsuull.uz/index.php/language-and-culture/article/view/128 <p>Har bir ijodkor badiiy matnda qahramonlar nutqining ta’sirchanligiga, individualligiga va uning ruhiyatini ochib berishga e’tibor qaratadi. Qahramonlar nutqi va estetik ta’sirni kuchaytirish uchun ijodkordan tilning barcha leksik birliklaridan ustalik bilan foydalanish talab qilinadi. Bu borada diniy tushunchalar qahramonlar nutqining tabiiyligi va individualligini ta’minlash maqsadida badiiy matnga olib kiriladi. Ushbu maqolada diniy tushunchalarning badiiy matndagi o‘rni, lingvopoetik vosita sifatidagi ahamiyati Xayriddin Sulton asarlari misolida yoritilgan.</p> Sohiba Gazibekova Copyright (c) 2025 Uzbekistan language and culture https://aphil.tsuull.uz/index.php/language-and-culture/article/view/128 Tue, 17 Jun 2025 00:00:00 +0500 НАУЧНАЯ КОНЦЕПЦИЯ О ПРОИСХОЖДЕНИИ ТЮРКОВ В ПЕРЕДНЕЙ АЗИИ https://aphil.tsuull.uz/index.php/language-and-culture/article/view/126 <p>В тюркологии утверждается, что древнейший период и развитие тюркских языков начались в алтайском и гунном периодах. Эта теория также в некоторой степени подтверждается концепцией алтаеведения. Однако идея о том, что исконная родина тюрков находится в Восточной Азии обладает более логичным обоснованием и укреплена научными фактами. Рассматривая формирование современного человеческого типа в Передней Азии, изоляцию древнего языка в этой области, начало первых миграций и диалектных разделений, а также вклад в человеческую цивилизацию из этих мест, можно утверждать, что тюрки не дошли до западных стран и территорий Азербайджана из Средней Азии. Следовательно, концепция о происхождении тюрков из Средней Азии не может быть подтверждена. Концепция определения родины тюрков как Центральной Азии также может вызвать негативные последствия. Это связано с тем, что существуют все более очевидные факты, подкрепленные антропологическими и генетическими исследованиями, которые опровергают идею о том, что тюрки являются коренными жителями Алтая. Основные историки выделяют причину, по которой концепция происхождения тюрков в Передней Азии или на Алтае приобрела популярность: ученые, занимающиеся этой темой, в большинстве своем опираются на языковые источники, письменные археологические данные и даже мифологию. Французские антропологи, изучая череп так называемого Кутинского царя, найденного в Месопотамии, пришли к выводу, что антропология и морфология Кутинского царя схожи с антропологией и морфологией шушинских азербайджанцев. Исследования Т. Кешмана дополнили это, указав, что кути являются древними огузами. Останки первых представителей "человека разумного" современного типа были обнаружены на территории Гобустана и относятся к мезолитическому периоду. В течение тысячелетий после этого периода тюрки нарастали в численности и построили великие империи, такие как империя Алтай и Гуннов. Современная генетика также предоставила новые данные, помогающие решать фундаментальные вопросы о формировании человеческого разнообразия, миграциях народов и их этногенезе. Например, гаплогруппа J1, возраст которой составляет 30 000 лет, принадлежит тюркской группе огузов. Исследования, основанные на гаплограммах, которые считаются генетическими шедеврами, также подтверждают, что исконная родина тюрков находится в Восточной Азии. Все эти неопровержимые факты свидетельствуют о том, что древнейший период и этапы развития тюркских языков начались именно в Азербайджане.</p> Mirvari İsmayılova Copyright (c) 2025 Uzbekistan language and culture https://aphil.tsuull.uz/index.php/language-and-culture/article/view/126 Thu, 12 Jun 2025 00:00:00 +0500 PSIXOLINGVISTIKADA NUTQNI IDROK ETISH MASALASI https://aphil.tsuull.uz/index.php/language-and-culture/article/view/136 <p>Mazkur maqolada tilshunoslikda idrok tushunchasi, uning nutqni qayta ishlashdagi ahamiyati, nutqni idrok etishning psixolingvistik tahlillari yoritilgan. Ikkinchi tilni o‘zlashtishda idrok va tilni qayta ishlash o‘rtasidagi munosabatdan qat’iy nazar ona tilining fonologik xususiyatlari ona tili foydalanuvchilarining nutqni idrok etishlariga ta’sir qiladi. Nutqni idrok etish- bu nutqni tushunish jarayonidir. U uch bosqichni o‘z ichiga oladi: talqin qilish va so‘zlovchi tomonidan aytilgan barcha tovushlarni anglash. Bu xususiyatlarni muayyan til nutqiga o‘xshash tarzda tartibga solish nutqni idrok etishning asosiy vazifasi hisoblanadi. Nutqni idrok etish etish nafaqat nutqning fonologiyasi va fonetikasini, balki tilning sintaksisi va nutqiy xabarning ma’nosini ham o‘z ichiga oladi. Nutqni to‘g‘ri idrok etish uchun nutqning barcha tarkibiy qismlarini birlashtiruvchi va yaxlit xabarni shakllantiradigan model zarur. Maqolada nutqning turli qismlarini idrok etish usullarini tushunishga yordam beruvchi modellar, shuningdek, nutqni audiovizual qabul qilish jarayoni, nutqni qayta ishlash bo‘yicha olib borilgan psixolingvistik tadqiqotlar tahlilga tortilgan.</p> Dildora Salimova Copyright (c) 2025 Uzbekistan language and culture https://aphil.tsuull.uz/index.php/language-and-culture/article/view/136 Tue, 24 Jun 2025 00:00:00 +0500 XORIJLIKLARGA O‘ZBEK TILINI O‘QITISHDA TIL VA MADANIYAT INTEGRATSIYASI https://aphil.tsuull.uz/index.php/language-and-culture/article/view/134 <p>Ushbu maqolada xorijliklarga o‘zbek tilini madaniyatshunoslik bilan integratsiya asosida o‘qitishning ahamiyati va usullari tahlil qilinadi. O‘zbek tilini o‘rganish jarayonida madaniyatni o‘rganish, til va madaniyat o‘rtasidagi bog‘liqlikni tushunish zarurligi ta’kidlanadi. Maqolada xorijlik talabalarga o‘zbek tilini o‘rgatishda madaniyatshunoslik elementlarini qanday qilib samarali qo‘llash mumkinligi, shuningdek, bunday yondashuvning ta'lim jarayoniga qo‘shadigan qiymati ko‘rsatiladi. O‘zbek tilini o‘rganayotgan xorijliklar uchun madaniy kontekstni taqdim etish, ularning tilni o‘zlashtirish jarayonini yanada samarali qilishga yordam beradi. Ushbu tadqiqot xorijiy tillarni o‘qitish metodologiyasiga yangi yondashuvlarni kiritishga xizmat qiladi.</p> Dilora Bahronova Copyright (c) 2025 Uzbekistan language and culture https://aphil.tsuull.uz/index.php/language-and-culture/article/view/134 Tue, 24 Jun 2025 00:00:00 +0500 РАЗВИТИЕ КРИТИЧЕСКОГО МЫШЛЕНИЯ У СТУДЕНТОВ КАК ПЕДАГОГИЧЕСКАЯ ПРОБЛЕМА https://aphil.tsuull.uz/index.php/language-and-culture/article/view/141 <p>В эпоху глобализации главная задача – воспитывать людей, которые умеют мыслить. Чтобы решать проблемы, возникающие в связи с многообразными изменениями XXI века, учащимся необходимо все больше овладевать навыками спекуляции, принимать правильные решения и уметь решать сложные социальные проблемы. Для этого особое внимание следует уделить сфере образования. Учителям необходимо переосмыслить свои роли. Кроме того, вместо сбора данных и записей учащимся необходимо развивать свои интеллектуальные способности. Одной из важнейших задач в Узбекистане является пересмотр системы образования, приведение ее в соответствие с международными стандартами, подготовка квалифицированных кадров, отвечающих требованиям не только узбекского рынка труда, но и рынков труда зарубежных стран. Нам необходимо воспитать сильное молодое поколение, которое осуществит третий Ренессанс в Узбекистане. Для этого нам необходимо, помимо высококвалифицированных преподавателей с сильным интеллектуальным потенциалом, молодое поколение с широким кругозором, сильным мышлением, способностью анализировать данные и делать из них рациональные выводы. Чтобы помочь молодому поколению обрести эту способность мыслить, крайне важно обучать их основам критического мышления в различных формах обучения. С самого рождения дети с большим интересом расспрашивают взрослых обо всем, чего они не знают. В свою очередь, они получают и анализируют различные виды информации. Развитие и практика этой мыслительной способности является важным ключом к тому, чтобы помочь им стать более вдумчивыми личностями. Хорошее мышление должно войти в привычку, и эту привычку следует формировать с раннего возраста. Обучение критическому мышлению является важной частью развития детей, помогающей им понимать окружающий мир. Это поможет им задавать вопросы и давать оценки. Они пытаются понять события и процессы логически.<br>В статье подчеркивается, что развитие критического мышления у учащихся является научной проблемой и необходимость педагогического, психологического и психолингвистического подхода к этой проблеме. Отражено также отношение ученых к проблеме исследования и их теоретические взгляды.</p> Мунира Шодмонова Copyright (c) 2025 Uzbekistan language and culture https://aphil.tsuull.uz/index.php/language-and-culture/article/view/141 Tue, 24 Jun 2025 00:00:00 +0500 ONA TILI TA’LIMIDA O‘QIB TUSHUNISH KO‘NIKMALARINI RIVOJLANTIRISH UCHUN MATNLARNI TANLASH TAMOYILLARI https://aphil.tsuull.uz/index.php/language-and-culture/article/view/139 <p>Zamonaviy jamiyat hayotida o‘qib tushunish bilish va muloqot vositasi sifatida katta ahamiyatga ega. Shuningdek, eshitish kanallariga qaraganda ko‘rish kanallarining o‘tkazish layoqati birmuncha yuqori ekanligi ma’lum. Shu bois bosma matn ko‘rinishida tavsiya qilingan axborot eshitilgan axborotdan ko‘ra ishonchli va samarali deb qabul qilinadi hamda unga kam xarajat hamda kuch sarflanadi. Bu ona tili ta’limida o‘qishga o‘rgatish vazifasining muhimligini ko‘rsatadi. Bugungi kunda o‘qib tushunish ko‘nikma-malakalariga qo‘yilayotgan talablar, xususan, o‘qish va matnni tushunish savodxonligini baholash bo‘yicha xalqaro PISA va PIRLS tadqiqotlarida mamlakatimiz o‘quvchiarining ishtiroki natijalari ushbu ko‘nikmalarni rivojlantirishda matnlarning o‘rni va ahamiyatini ta’kidlaydi. Maqolada o‘qish uchun matnlarni tanlashda hisobga olinadigan zarur jihatlar hamda jahon tajribasidan foydalanish masalalari muhokama qilinadi.</p> Gulshan Asilova, Fatma Açık Copyright (c) 2025 Uzbekistan language and culture https://aphil.tsuull.uz/index.php/language-and-culture/article/view/139 Tue, 24 Jun 2025 00:00:00 +0500 TIL TA'LIMIGA ANTROPOSENTRIK YONDASHUV MASALASIGA DOIR https://aphil.tsuull.uz/index.php/language-and-culture/article/view/142 <p>Bugungi kunda til hodisalarini antroposentrik paradigma doirasida tadqiq qilish dolzarb ahamiyat kasb etib, mazkur paradigma doirasida tadqiqotlar samarasi o‘laroq psixolingvistika, lingvokulturologiya, pragmalingvistika, madaniyatlararo kommunikatsiya kabi tilshunoslik sohalari, mustaqil integrativ yo‘nalishlari shakllandi va rivojlanib bormoqda. Tilshunoslikdagi nazariy qarashlarni til ta’limiga ham tatbiq etish muhim amaliy ahamiyat kasb etadi, xususan o‘zbek tilini o‘qitish metodikasini takomillashtirib, uni yangi taraqqiyot bosqichiga olib chiqishga xizmat qilishi mumkin. Ushbu maqolada til ta'limiga antroposentrik yonadashuvning mohiyati va ahamiyatiga e’tibor qaratiladi, til ta'limi jarayonida antroposentrik yondashuvning tadqiqi o‘rganiladi, uning nazariy asoslari va amaliyotda qo‘llanishi ko‘rib chiqiladi. Maqolada til o‘rganish jarayonida kommunikativ qobiliyatlarni rivojlantirish, madaniy kontekstda tilning o‘rganilishi va tilshunoslikning zamonaviy talablari bilan bog‘liq muammolar hamda yechimlar taklif etiladi. Antroposentrik yondashuv, asosan, til o‘qitish va o‘rganish jarayonlarida kontekstual ma'lumotlarni hisobga olishni, til bilimi va tajribasini integratsiyalashni, til ta’limiga lingvomadaniyatshunoslik prizmasi orqali nazar solish asosida til bilan birgalikda shu til sohiblari madaniyatini o‘rganishni ta’minlaydi, psixolingvistik aspekt doirasida nutq ontogenezi jarayonlariga tayangan holda til o‘qitish metodikasini takomillashtirish imkonini beradi.</p> Yekaterina Shirinova Copyright (c) 2025 Uzbekistan language and culture https://aphil.tsuull.uz/index.php/language-and-culture/article/view/142 Tue, 24 Jun 2025 00:00:00 +0500 ПРОБЛЕМА ПОДГОТОВКИ ОБУЧАЮЩИХСЯ К ТЕКСТООБРАЗИТЕЛЬНОЙ ДЕЯТЕЛЬНОСТИ ПУТЕМ ВЫПОЛНЕНИЯ ГРАММАТИЧЕСКИХ ЗАДАНИЙ https://aphil.tsuull.uz/index.php/language-and-culture/article/view/140 <p>В данной статье представлена информация о тексте, используемом при обучении родному языку, содержании текста, различиях между типами текстов, а также типах и содержании заданий, полезных при подготовке их к процессу создания. Аналитически рассмотрены мнения ученых-методистов о роли, значении и видах грамматических задач, используемых в обучении родному языку. Также была реакция на приведенные в учебниках случаи грамматических задач, которые сейчас используются при обучении родному языку в школе. Приведено содержание грамматических заданий, а также виды заданий, используемые в процессе создания текста и работы над текстом, и рекомендации по процессу подготовки.</p> Турсуной Юсупова Copyright (c) 2025 Uzbekistan language and culture https://aphil.tsuull.uz/index.php/language-and-culture/article/view/140 Tue, 24 Jun 2025 00:00:00 +0500 A LINGUACULTURAL ANALYSIS OF EMOTIONS THROUGH METAPHORS (IN ENGLISH AND UZBEK: ANGER, FEAR, LOVE, AND PRIDE) https://aphil.tsuull.uz/index.php/language-and-culture/article/view/135 <p>This article explores how language and culture influence the way emotions are expressed, focusing on emotions like anger, fear, love, and pride. The study delves into how emotions are formed through both biological and cultural factors, drawing on the work of scholars like Zoltan Kövecses (2004) [1] and Joseph LeDoux (1996) [2]. It examines the role of metaphors in expressing emotions and how these metaphors differ between English and Uzbek cultures by using Uzbek and English literature. The article emphasises the importance of understanding the connection between language and culture in interpreting emotions. This research plays a significant role in learning and teaching English, in improving translation practices, amplifying translation specialists’ cultural competence, and provides a deeper understanding of how emotions are perceived in both languages.</p> Shakhzoda Khayrullaeva Copyright (c) 2025 Uzbekistan language and culture https://aphil.tsuull.uz/index.php/language-and-culture/article/view/135 Tue, 24 Jun 2025 00:00:00 +0500