Feʻl grammatik shakllarining uslubiy xoslanishiga koʻra lingvistik annotatsiyalash masalasi xususida
Ключевые слова:
feʻl, lugʻaviy shakl yasovchi, sintaktik shakl yasovchi, fe’lning mayl shakllari, feʻl zamon shakllari, fe’lning vazifa shakllari, eʻl nisbat shakllari lingvistik annotatsiyaАннотация
Jahon tilshunosligida jadal rivojlanayotgan kompyuter lingvistikasi
yoʻnalishida tabiiy tilga ishlov berish, soʻrov berish va javob olish
sifatini yaxshilash, lingvistik tadqiqot, lingvodidaktika, leksikografiyada
korpuslardan foydalanish dolzarb masalaga aylandi. Tilshunoslikda,
xususan, kompyuter lingvistikasi sohasida korpus birliklarini tanlash,
ularni lingvistik, jumladan, morfologik, semantik, sintaktik va stilistik
teglash, stilistik teglar tizimini ishlab chiqish, til korpusi uchun maxsus
axborotlarni qamrab olgan uslubiy xoslanishni farqlovchi lingvistik
ta’minot yaratish muammosi dolzarb boʻlib qolmoqda.
Fe’l soʻz turkumi grammatik kategoriyalarga boy soʻz turkumi boʻlib,
ana shu shakllar lugʻaviy birliklar singari turli uslubiy ma’nolarni anglatadi.
Birgina fe’lning oʻzida ish-harakat jarayoni va uning tavsifi, harakatning
tez yoki sekin bajarilishi, takrorlanishi, bajarilish-bajarilmasligi, harakat
bajaruvchisining soni, bajarilish payti kabi qator semantik grammatik
ottenkalar ifodalanadi.
Ushbu maqolada feʻlning lugʻaviy va sintaktik shakl yasovchi
qoʻshimchalarini uslubiy xoslanishiga koʻra annotatsiyalash tamoyillari,
ularning teglar tizimi, oʻzbek tili milliy korpusida uslubiy xoslanganlik
belgisi boʻyicha avtomatik ishlov berishning ahamiyati va uslubiy
xoslanganlik belgisi boʻyicha qidiruv parametrlari haqida fikr yuritiladi.